Kinh nghiệm chăm sóc sức khỏe cho mẹ sau sinh

Sau sinh từ bệnh viện về nhà, mẹ bé cần có sự chăm sóc cẩn thận để tránh nhiễm trùng xảy ra, đảm bảo sức khỏe bằng những điều sau:
 

Theo dõi dấu hiệu sinh tồn sau sinh (mạch, huyết áp, nhiệt độ).

Khi chăm sóc sức khỏe cho mẹ sau sinh, ngoài việc vệ sinh cá nhân hay chế độ dinh dưỡng, có nhiều gia đình bỏ qua việc theo dõi dấu hiệu sinh tồn của mẹ. Với những yếu tố như mạch đập, huyết áp và nhiệt độ. Nếu không thể tự theo dõi, mẹ bé có thể nhờ bác sĩ riêng hoặc sử dụng những dịch vụ chăm sóc sản phụ tại nhà để có thể khắc phục những vấn đề về sức khỏe sau sinh cho mẹ kịp thời.

Theo dõi tình trạng co hồi tử cung và sản dịch

Sau sinh sản dịch thường kéo dài khoảng 7 ngày, có màu như kinh nguyệt, mùi tanh nồng rồi chuyển sang hồng nhạt. Sản dịch sẽ hết hẳn sau 4 tuần. Nếu mẹ bé lo lắng không biết sau sinh bao lâu thì có kinh trở lại, điều này được bác sĩ giải đáp là sau khi hết sản dịch. Là mẹ có thể có kinh trở lại như thường kỳ sau 4 tuần. Lúc này, mẹ cần lưu ý biện pháp tránh thai vì rất dễ có thai sau sinh.

Nếu tử cung co thắt gây đau thì có thể chườm đá hoặc dùng thuốc giảm đau để khắc phục.

Chăm sóc và vệ sinh tầng sinh môn sau sinh

Đây là vấn đề rất quan trọng trong cách chăm sóc sức khỏe sinh thường. Mẹ bé, nên vệ sinh vùng kín bằng nước đun sôi để nguội 3 lần/ngày, nhất là sau đại, tiểu tiện. Khi vệ sinh hãy nhẹ nhàng theo hướng trước ra sau, không thụt sâu vào trong, rồi lau khô, thay băng vệ sinh. Chú ý, thay băng vệ sinh thường xuyên.

Tốt hơn, mẹ có thể dùng túi đá lạnh vào vùng tầng sinh môn để giảm sưng, giảm đau hiệu quả. Nếu mẹ bị phù nề, máu tụ thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có khắc phục tốt nhất. Đối với, vết rạch thường rất đau nên nhiều mẹ luôn muốn biết vết rách tầng sinh môn bao lâu sẽ lành lại như thường. Mẹ bé có thể yên tâm vì vết khâu tầng sinh môn có thể lành lại sau 1 tuần, mẹ có thể đi lại như thường.

Giai đoạn này, mẹ bé cần mặc quần áo phải rộng rãi, thoáng mát, nếu dùng nịt vú thì phải nới rộng. Nếu sinh vào mùa hè thì nên mặc áo thấm mồ hôi. Quần lót phải được thay, giặt mỗi ngày và phơi dưới ánh nắng to hoặc ủi sạch tránh vi khuẩn tấn công.

Theo dõi đại, tiểu tiện sau sinh

Sau sinh, sự ảnh hưởng của bài niệu oxytocin khiến bàng quang rất nhanh đầy. Hơn nữa, trống bàng quang cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi thuốc mê – tê khi sinh do cắt, rạch hoặc tụ máu ở tầng sinh môn. Có thể khiến mẹ bí tiểu sau sinh hoặc tăng trương lực ở bàng quang.

Nếu, mẹ bí tiểu thường xảy ra nếu mẹ chuyển dạ lâu hoặc sinh có can thiệp. Nếu mẹ bí tiểu lâu, ít đau có thể đi lại nhiều, xoa nắn vùng bàng quang, chú ý không thông tiểu khi không cần thiết để tránh nhiễm trùng.

Nếu mẹ bị táo bón sau sinh hãy bổ sung nhiều chất xơ, uống đủ nước, xoa nắn bụng và cố gắng vận động nhẹ nhàng sớm sẽ tốt hơn. Nếu sau 3 ngày mẹ vẫn chưa thể đại tiện thì phải thụt tháo phân.

Trường hợp dễ gặp sau sinh là bệnh trĩ. Nguyên nhân là do mẹ rặn lâu, táo bón hoặc ứ trệ tuần hoàn trong những tháng cuối thai kỳ. Nếu mẹ bị trĩ, có thể điều trị chống viêm, giảm đau, vệ sinh tại chỗ để sau mỗi lần vệ sinh sẽ đẩy búi trĩ lên, chống táo bón đảm bảo sức khỏe cho mẹ.

Chăm sóc vú

Một vấn đề quan trọng trong quá trình chăm sóc sức khỏe cho mẹ sau sinh là khuyến khích mẹ cho con bú. Tầm quan trọng của việc cho con bú sau sinh rất lớn như tránh đầu vú tụt, tắc tia sữa,… Để có đủ sữa cho con, mẹ cần bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, nghỉ ngơi điều độ. Mẹ nên tập cho con bú theo cữ, và bắt đầu ngay sau sinh.

Tùy vào cuộc sống mẹ mà có thể cho con bú sữa tới khi bé 1– 2 tuổi. Nếu trong thời gian cho con bú mẹ phải sử dụng thuốc điều trị bệnh thì cần tham khảo ý kiến từ bác sĩ. Bởi, có những loại thuốc có thể qua đường sữa tới con, gây ảnh hưởng không tốt cho bé.

Trước khi cho bé bú, tốt hơn mẹ cần lau sạch vú, mẹ nên cho bé bú hết sữa trong vú. Nếu không hết thì phải vắt ra để vú tiếp tục sản xuất sữa tốt hơn. Điều quan trọng nữa, là mẹ cần cho bé ngậm vú đúng cách. Cách ngậm đúng như sau:

· Miệng bé há, cằm chạm vào bầu vú mẹ.
· Phần môi dưới đưa ra ngoài.
· Núm vú mẹ không che mũi bé làm bé ngạt.
· Bé bú nghe tiếng nuốt.
· Sau khi bú bé vui vẻ, cơ thể thỏa mãn.
· Mẹ không cảm thấy đau vú.
· Chú ý, không cho bé nằm khi bú bởi dễ bị sặc sữa.

Việc tắm gội sau sinh

Có rất nhiều chị em thắc mắc sau sinh có cần kiêng tắm trong tháng đầu tiên? Nhiều gia đình có quan niệm kiêng tắm trong tháng đầu tiên. Thế nhưng, sau sinh cơ thể mẹ tiết rất nhiều mồ hôi nên cần được tắm rửa sạch, đặc biệt vào mùa hè. Nếu cơ thể mẹ để lâu không tắm, cơ thể nhiễm khuẩn, gây nguy hiểm cho cả mẹ và bé.

Tùy theo cơ địa của từng mẹ mà có thể tắm sau 1 hoặc 3– 4 ngày sau sinh. Khi tắm, mẹ nên chú ý những điều sau:

· Tắm nhanh, không tắm bồn.
· Hãy tắm ở nơi kín gió để tránh bị cảm lạnh.
· Cần tắm bằng nước ấm cho cả mùa đông và mùa hè. Tắm xong phải lau người khô thật nhanh.
· Gội đầu: mẹ không cần kiêng gội đầu nhưng phải gội nhanh và sấy khô.
· Đánh răng: Việc không đánh răng có thể khiến khoang miệng của mẹ trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi nảy nở, gây ảnh hưởng đến răng miệng như răng yếu, tê buốt, viêm nướu,…
· Sau sinh trang phục của mẹ cần dài tay bởi mẹ rất dễ bị cảm lạnh. Sau sinh, mẹ bé cũng có thể mặc áo cộc tay vào mùa hè giúp mẹ thoáng mát. Nên chọn đồ bộ có tính thấm hút mồ hôi tốt. Thế nhưng, khi ra ngoài mẹ nên mặc quần áo dài.

Vận động sớm sau sinh

Sau sinh, nếu sản dịch của mẹ ít hoặc không có thì mẹ nên vận động sớm. Tránh khiến sản dịch ứ, tử cung khó co hồi rất dễ gây nhiễm trùng huyết, có thể cần phải cắt bỏ tử cung để khắc phục. Hơn nữa, việc vận động sớm cũng giúp mẹ giảm táo bón cũng như những vấn đề về bằng quang, giảm thuyên tắc phổi, tắc tĩnh mạch tốt hơn.

Nhiều mẹ thắc mắc sau sinh thường bao lâu thì đi lại được. Sau sinh thường, mẹ chỉ cần nghỉ ngơi vài giờ là có thể đi lại bình thường. Còn với sinh mổ, mẹ nên nằm khoảng 24 giờ. Tốt hơn, mẹ có thể nhờ người thân hoặc nhân viên y tế hỗ trợ. Lúc đầu mẹ nên từ từ ngồi dậy, hít thở sâu, nhắm mắt rồi từ từ đưa chân xuống dưới đất trước khi đứng thẳng. Nếu mẹ cảm thấy chóng mặt thì cần nằm xuống để máu lưu thông lên não tốt hơn .

Chế độ dinh dưỡng sau sinh

Chế độ dinh dưỡng sau sinh đóng vai trò rất quan trọng, điều này giúp mẹ hồi phục nhanh chóng, đảm bảo sức khỏe toàn diện, mẹ có thể chăm sóc bé nhiều hơn.

Dinh dưỡng đảm bảo cho mẹ sau sinh thường

· Chế độ dinh dưỡng cho mẹ sau sinh, cần đảm bảo ăn đủ 4 nhóm chất: chất đạm, tinh bột – đường, chất béo, vitamin và khoáng chất trong thực đơn mỗi ngày.
· Những món ăn lợi sữa mẹ nên bổ sung như cháo móng giò, gà tiềm thuốc bắc, cháo chân giò với đu đủ xanh, cháo chân dê,… mẹ không nên bỏ qua và không nên ăn liên tục sẽ dẫn đến tình trạng tăng cân khó kiểm soát.
· Những ngày mới sinh, mẹ không nên ăn những loại đồ ăn chứa nhiều đạm, nhiều dầu mỡ.
· Uống đủ nước mỗi ngày nhưng chỉ uống nước ấm để làm nguyên liệu sản xuất sữa.
· Pha bột ngũ cốc với sữa để giúp lợi sữa, bởi ngũ cốc chứa nhiều vitamin.
· Bổ sung nhiều rau xanh để cơ thể nhanh phục hồi, ngăn ngừa táo bón, cải thiện chất lượng sữa tốt hơn.
· Tránh xa đồ uống như trà, cà phê, nước ngọt,…

Dinh dưỡng đảm bảo cho mẹ sau sinh mổ

Sau sinh mổ, chế độ dinh dưỡng của mẹ sẽ giống như sinh thường. Thế nhưng, cách chăm sóc sức khỏe sau sinh mổ cho mẹ về mặt dinh dưỡng cần lưu ý sau:

· Sau sinh mổ cần kiêng đồ nếp, rau muống, thịt bò, thịt gà, cua biển, lòng trắng trứng,…sẽ gây cản trở quá trình lành sẹo.
· Hãy bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, nhất là khoai lang, đu đủ, chuối và nước uống để ngăn ngừa táo bón.
· Kiên trì áp dụng chế độ ăn uống khoa học vì sinh mổ thường sữa sẽ chậm về hơn do ảnh hưởng của kháng sinh.

Sau sinh những yếu tố mọi người cần biết khác

Ngoài việc chăm sóc sức khỏe cho mẹ sau sinh từ bên trong, mẹ cũng cần chú ý chăm sóc những vấn đề khác như:
 

– Có thể lấy lại vóc dáng sau sinh bằng cách cho con bú, vận động thường xuyên, ngủ trưa đều đặn và giữ chế độ ăn uống khoa học. Mẹ có thể uống gạo lứt.

– Chăm sóc làn da: sau sinh sự thay đổi của nội tiết tố khiến làn da của mẹ dễ xuất hiện vài vết mụn, thâm. Thế nhưng, mẹ hãy lựa chọn những sản phẩm chăm sóc da lành tính hoặc sản phẩm tự nhiên như trứng gà, mật ong, nghệ giã đắp mặt. kiên trì chăm sóc da sáng, tối bằng sữa rửa mặt lành tính, bôi kem chống nắng khi ra ngoài. Nên thoa serum, kem dưỡng buổi tối trước khi đi ngủ.

– Đặc biệt, mẹ cần nghỉ ngơi đầy đủ là luôn giữ tinh thần vui vẻ, thoải mái nhất, tránh những tác nhân gây căng thẳng giúp ngăn ngừa khả năng trầm cảm sau sinh.

Những giải đáp cho mẹ sau sinh

Ngoài những vấn đề về chăm sóc bà bầu sau sinh, các mẹ sau sinh vẫn cần lưu ý một số vấn đề nhằm giữ sức khỏe suốt thời gian ở cữ và sau này đảm bảo.

Sản phụ có được xem tivi, hay sử dụng điện thoại, ipad, máy tính không?

Sau sinh, các mẹ thường khá buồn chán bởi không có việc gì làm nên thường hay xem tivi, điện thoại hay các thiết bị điện tử khác. Thế nhưng, đây là điều gây ảnh hưởng lớn cho mắt. Để đảm bảo, mẹ nên kiêng cữ khoảng 6 tuần vì sau sinh, cơ thể mẹ thay đổi rất nhiều, mẹ cần chú trọng việc nghỉ ngơi.

Tư thế nằm sau khi sinh thường và sinh mổ đúng cách

· Sinh thường: tư thế nằm tốt nhất là nằm ngửa hoặc nằm nghiêng. Nằm ngửa là tư thế thoải mái nhất, sẽ không gây áp lực lên vết rạch. Thế nhưng, nếu mẹ bị vấn đề về huyết áp thì không nên nằm với tư thế này.
· Sinh mổ: mẹ sau sinh mổ, tư thế tốt nhất là nằm nghiêng. Nằm nghiêng giúp máu lưu thông tốt hơn mà còn giúp vết mổ không bị căng, giúp mẹ di chuyển dễ dàng hơn và cải thiện hệ tiêu hóa tốt hơn.

Sau sinh bao lâu thì có thể quan hệ tình dục trở lại?

Các chuyên gia khuyến cáo sau sinh ít nhất 2 tháng đầu nên tránh tuyệt đối chuyện quan hệ vợ chồng. Thời điểm tốt nhất để quan hệ sau sinh là 3 tháng trở lên. Bởi lúc này, tử cung đã co lại, vết rạch tầng sinh môn cũng lành hẳn nên sẽ không có viêm nhiễm xuất hiện.

Các biện pháp tránh thai sau sinh

Sau sinh tốt nhất là 2 năm sau mẹ mới nên mang thai trở lại. Điều này đảm bảo đủ sắt, dinh dưỡng từ mẹ cho đợt mang thai bé tiếp theo. Trong thời gian này, mẹ có thể áp dụng những biện pháp tránh thai như:

· Sử dụng bao cao su.
· Đặt vòng tránh thai.
· Cấy que tránh thai.
· Dùng thuốc tránh thai.
· Tính ngày an toàn.
· Cho con bú.

Mẹ sau sinh khi nào nên đến bệnh viện?

Mẹ sau khi từ bệnh viện trở về nhà, ngoài sự chăm sóc sức khỏe, mẹ cần theo dõi những điều bất thường trên cơ thể mình để có thể kịp thời xử lý giúp mẹ hồi phục sức khỏe nhanh. Nếu mẹ gặp phải những trường hợp dưới đây thì nên đến bệnh viện ngay:

· Chảy máu âm đạo nhiều bất thường.
· Nhiễm khuẩn hậu sản.
· Tâm trạng bất thường, có dấu hiệu trầm cảm sau sinh.

Chăm sóc sức khỏe sau sinh thường tốt nhất

Khi đẻ thường mẹ sẽ không bị ảnh hưởng nhiều bởi các loại thuốc gây mê hay kháng sinh nên sẽ không bị ảnh hưởng đến nguồn sữa. Qúa trình này sẽ diễn ra tự nhiên, vậy nên mẹ có thể cảm nhận được tín hiệu ra đời của bé.
 

Lựa chọn sinh thường, sau khi con chào đời mẹ yêu nên lưu ý đến mấy điểm dưới đây:

· Trong 8h đầu sau khi sinh mẹ nằm mà không được kê gối, mẹ cần được nghỉ ngơi trong vòng 6-8h
· Sau 1 ngày sau sinh mẹ bắt đầu có thể vận động nhẹ nhàng
· Sau 2 -4h sinh mẹ đã có thể ăn cơm
· Khoảng 1h sau sinh, mẹ nên vệ sinh đầu vú, hãy nặn bỏ những giọt sữa đầu rồi cho bé bú sẽ đảm bảo hơn.

Được biết, hiện tượng cương sữa sẽ xuất hiện sau 3 ngày kể từ khi em bé chào đời, lúc này mẹ cần nhận được sự hỗ trợ từ người thân, bằng việc massage, nặn sữa ra bình hoặc dùng máy hút sữa.
Nếu mẹ ít sữa hoặc không có sữa thì cần đặc biệt chế độ nghỉ ngơi nhiều hơn, cần được ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, uống nhiều nước hoặc uống thêm sữa để đảm bảo đủ sữa nuôi con phát triển toàn diện.

Chăm sóc sức khỏe sau sinh mổ tốt nhất

Sinh mổ sẽ đỡ đau hơn sinh thường, mang lại tính thẩm mỹ cao nên được khá nhiều mẹ lựa chọn. Đa số các ca phẫu thuật này không quá phức tạp, và có thể cắt chỉ sau 7 ngày sinh. Thế nhưng vẫn có những điểm mẹ nhất định phải chú ý để đảm bảo sức khỏe nhanh chóng phục hồi, tránh được những biến chứng có thể xảy ra sau sinh.
 

Những điều mà mẹ cần chú ý:

· Mẹ hãy nằm nghiêng và không được kê gối trong suốt 6h kể từ sau khi sinh con
· Không được ăn bất kỳ thứ gì trong vòng 6 tiếng sau sinh
· Sau 6 tiếng nghỉ ngơi thì mẹ mới bắt đầu cho con bú
· Vài ngày sau khi sinh mổ mẹ nên nằm nghiêng và dùng gối kê phía sau lưng
· Chỉ nên bổ sung những đồ mềm và lỏng
· Bắt đầu tập vận động nhẹ nhàng
· Chú ý chăm sóc vết mổ cẩn thận
· Một tuần sau khi sinh mẹ nên uống nhiều nước, kiêng lạnh
· Nên ăn uống thức ăn nhẹ nhàng như cháo trứng gà,…
· Sau khi sinh con một tháng mẹ vẫn cần phải chú ý chăm sóc bản thân, không ăn đồ tanh hoặc ăn quá no mỗi bữa
· Không nên làm việc sớm, đặc biệt là những việc nặng nhọc
· Rèn luyện cơ thể, tránh vận động mạnh ảnh hưởng đến cơ thể

Hi vọng những thông tin trên sẽ giúp mọi người nắm rõ kinh nghiệm chăm sóc sức khỏe cho mẹ sau sinh thường, sinh mổ đúng cách giúp mẹ hồi phục nhanh, đảm bảo sức khỏe mẹ tốt nhất, chăm sóc bé yêu phát triển toàn diện, tránh những nguy cơ khiến mẹ bị ảnh hưởng.